Opis
Jak podaje encyklopedia MOFETA to rodzaj ekshalacji wulkanicznych, chłodny wyziew (o temperaturze poniżej 100°C), zawierający głównie dwutlenek węgla, bez większej obfitości pary wodnej.
W Polsce zjawisko można obserwować w okolicach Szczawnika, Tylicza i Złockiego (Beskid Sądecki).
Mofeta w Tyliczu jest największa w Karpatach i składa się z jedenastu połączonych ze sobą kręgów. Kręgi - każdy o średnicy około jednego metra i głębokości też około jednego metra - posiadają bardzo dużą ilość bulgotek i dychawek (około 50). Ciekawostką jest to, iż smak wody mineralnej z każdego kęgu jest inny.
Mofety zostały otoczone kręgami w latach 50 w celu pozyskiwania dwutlenku węgla przy hodowli glonów służących jako pokarm dla zwierząt, tak przynajmniej podają oficjalne źródła, zaś nieoficjalnie - była to próba skumulowania białka na potrzeby stworzenia jedzenia dla kosmonautów. W najbliższym otoczeniu mofety można jeszcze zaobserwować "tarasy - donice" w których to hodowano algi. Całe przedsięwzięcie było objęte tajemnicą, dlatego po zakończeniu badań mofetę zasypano.
Historia tego miejsca oraz dokładny opis mofety jest przedstawiony na tablicach , które są ustawione nad drewnianym "molem" . Uroku temu miejscu dodaje też mostek nad kręgami , oraz altanka z ławeczkami.
Lokalizacja:
Osada Turystyczna
„Domki w Lesie”
ul.Wolności 1
33-383 Tylicz
Zwiedzanie Mofety Tylicz jest możliwe we wtorki i soboty w godzinach 09.00-16.00
Mofeta imienia Profesora Henryka Świdzińskiego w Złockiem
Została odkryta w 1938 roku przez profesora Henryka Świdzińskiego - geologa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i właśnie dlatego nosi jego imię.
Usytuowanie na dnie potoku powoduje, że wypływ dwutlenku węgla ma miejsce częściowo pod powierzchnią wody, dlatego też łatwo można zaobserwować różnej wielkości bąble CO2. W rejonie tym występuje kilka źródeł wód mineralnych - największe nosi nazwę Bulgotka. Występuje tu także pojedyncza sucha ekshalacja dwutlenku węgla - Dychawka. Nazwy te sugestywnie oddają ich charakter, gdyż pękające bąble wydają syczące i bulgoczące odgłosy, a z pozbawionej wody Dychawki słychać „oddech” ziemi.
Mofeta w Złockiem jest najwydajniejszą w Polsce - jeśli chodzi o ilość wydobywającego się gazu.
Lokalizacja:
Mofeta usytuowana jest na granicy miejscowości Jastrzębik i Złockie w gminie Muszyna. Tablica informacyjna oraz miejsce postojowe znajdują się przy samej drodze. Schodki i mostek umożliwiają wygodne zwiedzanie tej osobliwości przyrodniczej.